643 Tarımsal Faaliyetlerde Değerleme Artışları
Bu hesap, satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değer yöntemi kullanılarak ölçülen canlı varlıklar açısından
bunların ilk kayda alınması sırasında ortaya çıkan kazançlar ile sonradan meydana gelen değer artışlarının ve canlı
varlıklardan hasadı yapılan tarımsal ürünlerin ilk kayda alınması sırasında ortaya çıkan kazançların izlenmesinde
kullanılır. Ayrıca, maliyet yöntemi kullanılarak ölçülen canlı varlıklar açısından iptal edilen önceki dönem değer
düşüklüğü karşılıkları bu hesapta izlenir.
Bu hesap, sadece tarımsal faaliyette bulunan işletmeler tarafından kullanılır. Tarımsal faaliyette bulunan
işletmeler için tarımsal faaliyetlerden ortaya çıkan değerleme artışları ve azalışları bu işletmelerin esas faaliyetleri
kapsamında ortaya çıktığından, bu hesapta izlenen değerleme artışları ile “653 Tarımsal Faaliyetlerde Değerleme
Azalışları (-)” hesabında izlenen değerleme azalışlarının net tutarı kâr veya zarar tablosunda brüt kâr veya zararın
hesaplanmasına dâhil edilecek şekilde satışların maliyeti kaleminden sonra sunulur.
İşleyişi:
Satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değer yöntemi kullanılarak ölçülen canlı varlıklarda ilk kayda alınma
sırasında ortaya çıkan kazançlar ile sonradan meydana gelen değer artışları ilgili canlı varlık hesabı karşılığında, bu
hesaba alacak kaydedilir. Canlı varlıklardan hasadı yapılan tarımsal ürünlerin ilk kayda alınması sırasında ortaya çıkan
kazançlar ise ilgili stok hesabı karşılığında bu hesaba alacak kaydedilir.
Maliyet yöntemiyle değerlenen canlı varlıklarda değer düşüklüğü zararı iptalinin değer düşüklüğünün ayrıldığı
dönemden sonra olması durumunda, iptal edilen tutar “277 Canlı Varlıklar Değer Düşüklüğü Karşılıkları (-)” hesabı
karşılığında bu hesaba alacak kaydedilir.
Dönem sonlarında “690 Sürdürülen Faaliyetler Dönem Kârı veya Zararı (±)” hesabına yapılan aktarımda hesaba
borç kaydedilerek hesap kapatılır.