741 Hizmet Üretim Maliyeti Yansıtma Hesabı
Hizmet üretim maliyetlerinin “154 Tamamlanmamış Hizmet Maliyetleri” ve “155 Tamamlanmış Hizmet
Maliyetleri” hesaplarında izlendiği hizmet işlerinde; fiili maliyet yönteminin uygulandığı durumlarda “740 Hizmet
Üretim Maliyeti” hesabında izlenen giderler ile önceden saptanmış maliyet yöntemlerinin uygulandığı durumlarda
önceden saptanmış hizmet üretim maliyetleri, bu hesabın alacağı karşılığında hizmetin tamamlanması halinde “155
Tamamlanmış Hizmet Maliyetleri” hesabına veya hizmet tamamlandığında gelir tahakkuk etmiş ise doğrudan “622
Sunulan Hizmet Maliyeti (-)” hesabına borç kaydedilir. Henüz hizmet tamamlanmamış ise dönem sonlarında “154
Tamamlanmamış Hizmet Maliyetleri” hesabına borç kaydedilir.
Bu işlerle ilgili giderlerin hesaplanmasında normal maliyet yöntemini kullanan işletmeler, üretim birimlerine
dağıtılmayan sabit genel üretim giderlerini bu hesabın alacağı karşılığında, “624 Dağıtılmayan Sabit Genel Üretim
Giderleri (-)” hesabına aktarır. Diğer taraftan maliyet oluşum hesaplarını kullanan işletmeler söz konusu dağıtılmayan
genel üretim giderlerini doğrudan bu hesaptan değil, ilgili üretim hesabının borcu karşılığında “624 Dağıtılmayan Sabit
Genel Üretim Giderleri (-)” hesabına aktarır.
Yıllara yaygın inşa (taahhüt) ve hizmet işlerinde ise, işin tamamlanan kısmıyla ilgili olan maliyetler “622 Sunulan
Hizmet Maliyeti (-)” hesabının borcuna, işin tamamlanan kısmıyla ilgili olmayan maliyetler ise “182 Önceden Yapılan
İnşa (Taahhüt) ve Hizmet İşleri” hesabının borcuna kaydedilir. Diğer taraftan yıllara yaygın inşaat ve onarım işleri
dolayısıyla ortaya çıkan hasılat ve giderleri tamamlanmış taahhüt yöntemini kullanarak kaydeden işletmeler, bu işleri
dolayısıyla katlandıkları maliyetleri 160-167 nolu hesaplara aktarır.
Bununla birlikte maliyet oluşum hesaplarını kullanmayı tercih eden işletmelerde fiili maliyet yönteminin
uygulandığı durumlarda “740 Hizmet Üretim Maliyeti” hesabında izlenen maliyetler ile önceden saptanmış maliyet
yöntemlerinin uygulandığı durumlarda önceden saptanmış hizmet üretim maliyetleri bu hesabın alacağı karşılığında, 70
(700-709) MALİYET OLUŞUM HESAPLARI grubundaki ilgili üretim hesaplarına borç kaydedilir.
Fiili maliyet yönteminin uygulandığı işletmelerde yapılan hizmet ve inşa işleriyle ilgili anormal fire ve kayıp
giderleri bu hesabın alacağı karşılığı doğrudan kâr veya zarar tablosu hesaplarından “625 Stok Anormal Fire ve Kayıpları
(-)” hesabına aktarılır. Diğer taraftan maliyet oluşum hesaplarını kullanan işletmeler söz konusu zararları doğrudan bu
hesaptan değil, ilgili üretim hesabının borcu karşılığında “625 Stok Anormal Fire ve Kayıpları (-)” hesabına aktarır.
Bu hesap, dönem sonlarında “740 Hizmet Üretim Maliyeti” hesabıyla karşılaştırılarak kapatılır.
Önceden saptanmış maliyet yöntemlerini uygulayan işletmeler, fiili hizmet üretim maliyetleri ile önceden
saptanmış hizmet üretim maliyetleri arasındaki farkları, “742 Hizmet Üretim Maliyeti Fark Hesapları”na aktarır.