Uyum düzenlemeleri kapsamında meslek mensupları açısından şüpheli işlem bildirimi yükümlülüğüne ve kapsamı yazıda ele alınmaktadır. Mustafa Türkkot Uyum düzenlemeleri kapsamında yükümlü ve yükümlü grupları, 5549 Sayılı Kanun ve ikincil mevzuat düzenlemelerinde yer almaktadır.
Yükümlüler
Aklamayla mücadelede önleyici tedbirler kapsamında yükümlü grupları ve bunların uymakla zorunda oldukları yükümlülükler 5549 Sayılı Kanun ve ilgili ikincil mevzuat kapsamında düzenlenmiştir.
Meslek Mensuplarında Yükümlülük
Tedbirler Yönetmelik 4/1-t maddesine göre; Bir işverene bağlı olmaksızın çalışan serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirler bir yükümlü grubudur. MASAK düzenlemelerine uymak sorundadır. Yönetmeliğin 3/1-m maddesine göre; 4/1-t maddesinde sayılanları, Finansal olmayan belirli iş ve meslekler olarak tanımlanmıştır.
Bu kapsamda; Bir işverene bağlı olmaksızın çalışan serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirler, FOBİM olarak Masak düzenlemelerine tabi bir yükümlü grubudur. Bakınız
Şüpheli İşlem Bildirimi
5549 Sayılı Kanun 4. maddesinde şüpheli işlem bildirimi düzenlenmiştir. Yükümlüler nezdinde veya bunlar aracılığıyla yapılan veya yapılmaya teşebbüs edilen işlemlere konu malvarlığının yasa dışı yollardan elde edildiğine veya yasa dışı amaçlarla kullanıldığına dair herhangi bir bilgi, şüphe veya şüpheyi gerektirecek bir hususun bulunması halinde bu işlemlerin yükümlüler tarafından MASAK’a bildirilmesi zorunludur.
Şüpheli İşlem
Tedbirler Yönetmeliği 4. Bölümde de Şüpheli İşlem Bildirimine İlişkin Esaslar düzenlenmiştir. Mustafa Türkkot Masak düzenlemeler kapsamında, şüpheli işlem, yükümlüler nezdinde veya bunlar aracılığıyla yapılan veya yapılmaya teşebbüs edilen işleme konu malvarlığının; yasa dışı yollardan elde edildiğine veya yasa dışı amaçlarla kullanıldığına, bu kapsamda terörist eylemler için ya da terör örgütleri, teröristler veya terörü finanse edenler tarafından kullanıldığına veya bunlarla ilgili ya da bağlantılı olduğuna dair herhangi bir bilgi, şüphe veya şüpheyi gerektirecek bir hususun bulunması halidir. (Tedb. Yön. 27/1)
Şüpheli İşlem Bildiriminde Esaslar
Şüpheli işlemler yükümlüler tarafından tutar gözetilmeksizin Başkanlığa bildirilir. Şüpheli işlem bildirimi; gerçek kişi yükümlünün bizzat kendisi, tüzel kişi yükümlünün kanuni temsilcileri, tüzel kişiliği bulunmayanların yöneticileri veya bunlar tarafından yetkili kılınanlar, uyum görevlisi atanan yükümlülerde ise bu görevliler tarafından yerine getirilir.
Bildirim Yöntemi, Süresi
Şüpheli İşlem Bildirim Formu doldurmak kağıt ortamda veya elektronik ortamda MASAKa iletilebilir. Bildirimler, işleme ilişkin şüphenin oluştuğu tarihten itibaren en geç on iş günü içinde Başkanlığa bildirilir.
Gizlilik
Yükümlüler, Başkanlığa şüpheli işlem bildiriminde bulunulduğuna veya bulunulacağına dair, yükümlülük denetimi ile görevlendirilen denetim elemanlarına ve yargılama sırasında mahkemelere verilen bilgiler dışında, işleme taraf olanlar dâhil olmak üzere hiç kimseye bilgi veremezler.
Rehberler
Masak tarafından websitesinde şüpheli işlemlere kapsamında yükümlü grupları itibariyle Rehberler yayımlanmıştır. Form ve elektronik başvuru için taahhüt formları web sayfasında bulunabilir. Tıklayınız Rehber eklerinde şüpheli işlemlere yönelik yol gösterici mahiyette, bağlayıcı olmamak üzere şüpheli işlem tipleri de belirlenmiş durumdadır.
Yaptırımlar
Şüpheli işlem bildirimi yükümlülüğü ihlalinde her bir ihlal için 2023 yılında, 151.810 TL İdari para cezası gerektirmektedir. Finansal kuruluşlarda bu ceza tutarı iki kat olarak 303.630 TL dir. Ayrıca şüpheli işlem bildiriminde gizlilik ihlalinde adli ceza da söz konusudur.
Meslek mensupları açısından, vergi muhasebe kapsamı daha öncelikli olmasına rağmen, uyum düzenlemeler kapsamında şüpheli işlem bildirimi yükümlülüğü kapsamında, farkındalık ve uygulamada dikkat edilmesi önem arz edecektir. Uyum düzenlemelerinde Masak Mustafa Türkkot yükümlü grupları açısından diğer yükümlülükler için tıklayınız